Rynek finansowy

Rynek finansowy to po prostu miejsce, w którym dochodzi do transakcji, czyli do zawarcia umowy kupna-sprzedaży za pomocą odpowiednich instrumentów finansowych. Można tam zobaczyć ceny akcji i obligacji oraz wszystkie potrzebne informacje. Uczestnikami rynku finansowego są dwa rodzaje podmiotów – pierwszym z nich jest tzw. podmiot potrzebujący, czyli taki który kreuje zapotrzebowanie na dany kapitał. Drugim typem podmiotu jest z kolei podmiot zapewniający podaż kapitału, czyli po prostu taki, który posiada nadwyżki danego kapitału. Dzięki istnieniu współcześnie bardzo wielu instrumentów finansowych, strony działające na rynku mogą dostosować pod siebie strategie handlu, a co za tym idzie dokonać jego optymalizacji.

Jakie są funkcje rynku finansowego?

Rynek finansowy spełnia naprawdę bardzo wiele funkcji. Do najbardziej podstawowych należą takie funkcje jak:

• Mobilizacja kapitału – znana także jako transformacja oszczędności w inwestycję. Oznacza to, że strony handlujące podejmują ryzyko, rezygnując z wykorzystania obecnych środków. Zamiast tego inwestują swój kapitał, mając nadzieję na uzyskanie zwiększonego zysku. Kapitałem może zostać zainwestowany np. akcje czy obligacje.
• Alokacja kapitału do bardziej potrzebujących sektorów – Służy aktywnej dystrybucji kapitału. Jego celem jest ujednolicenie ilości kapitału w każdym sektorze gospodarki w taki sposób, by nigdzie nie występowała nadwyżka, a każdy z nich był możliwie jak najbardziej zaspokojony.
• Obrót środkami – Rynki finansowe umożliwiają szybkie i bezpieczne zawieranie transakcji między danymi podmiotami, a także różnymi miejscami.
• Wycena ryzyka – W związku z tym, że każda inwestycja jest związana z ryzykiem, rynek finansowy pełni funkcję zabezpieczającą. Pozwala on bowiem na ustalenie wysokości ryzyka, z jakim wiąże się podjęcie danej decyzji inwestycyjnej. Działa to głównie w oparciu o ceny, w jakich można kupić akcje i obligacje.
• Koniunkturalny Barometr – Służy monitorowaniu stanu koniunktury. Rynek jako barometr koniunkturalny może także dawać znaki, kiedy zbliżać się będzie kryzys czy innego typu zmiana na giełdzie.

Rynek finansowy można podzielić na kilka różnych segmentów. Są to odpowiednio rynek pieniężny, rynek kapitałowy, rynek walutowy oraz rynek dyspozycyjno-kredytowy. Każdy z segmentów rynku w inny sposób odpowiada za funkcjonowanie gospodarki jako całości.

Czym jest instrument finansowy

Instrument finansowy można po prostu określić jako umowę, do której przestrzegania zobowiązują się obie strony transakcji. Obowiązuje ona na warunkach równych i sprawiedliwych dla wszystkich uczestników handlu, a na jej podstawie funkcjonują relacje między uczestnikami transakcji. W wyniku zawarcia takiej umowy, u jednej ze stron powstaje zobowiązanie finansowe, a u drugiej czynne są aktywa.

Instrumenty finansowe, które są najczęściej wykorzystywane podczas handlu na giełdzie to:

• papiery wartościowe
• kontrakty
• instrumenty pochodne rynku finansowego
• jednostki uczestnictwa w danym funduszu

Eksperci związani z zarządzaniem instrumentami finansowymi dzielą je ponadto według kryterium czasu, określanym przez termin zapadalności. Tutaj wyróżnia się:

• krótkoterminowe – z terminem zapadalności przypadającym w przeciągu najbliższych 12 miesięcy
• średnioterminowe – takie, w przypadku których termin zapadalności przypada między 1 a 3 rokiem po rozpoczęciu.
• Długoterminowe – wszystkie instrumenty, dla których okres zapadalności przypada dopiero po 3 roku.

Instrumenty wykorzystywane w handzie na giełdzie pełnią niezwykle ważną rolę, ponieważ stanowią podstawę transakcji, a co za tym idzie, to na nich w pewnym sensie opiera się funkcjonowanie gospodarki finansowej. Handel instrumentami finansowymi nie powinien być traktowany jak coś innego niż handel pieniędzmi, ponieważ zarówno pierwsza i druga opcja przy zakupie i sprzedaży posiada odpowiednie, narzucone ceny.

Kto jest uczestnikiem rynku finansowego?

Na giełdzie inwestować może każdy, kto chciałby pomnożyć zgromadzone przez siebie środki. Wyróżnia się jednak kilka grup inwestorów, znacząco różniących się od siebie, chociażby strategiami inwestycyjnymi, jakie wykorzystują, by osiągnąć swój cel, jak i ilością posiadanych przez siebie środków. Ogólnie rzecz biorąc, dwoma podstawowymi grupami uczestników rynku finansowego, którzy handlują instrumentami finansowymi, są inwestorzy indywidualni oraz inwestorzy instytucjonalni.

Inwestorzy indywidualni – takim typem inwestora jest osoba fizyczna lub prawna, samodzielnie składająca zlecenia na dane akcje lub obligacje za pomocą domów maklerskich. Ciekawym i wartym podkreślenia jest fakt, że w ostatnich latach rynek finansowy odnotowuje coraz mniej nowych inwestorów indywidualnych. Być może jest to spowodowane faktem, że rynek „nasycił się” tego typu inwestorami w poprzednich latach i obecnie panuje na nim za duża konkurencja. Tutaj bardzo ważne są także ceny, w jakich można kupić i sprzedać akcje, ponieważ na nich opiera się potencjalny zysk i strata.

Inwestorzy instytucjonalni – Są to najczęściej duże i uznane instytucje finansowe, zdolne do obracania dużą ilością środków. Typowym przedstawicielem inwestora tego typu są fundusze oraz banki inwestycyjne. Istnieje jednak wiele mniejszych rodzajów tego typu inwestorów, a jako instytucje zalicza się także fundusze hedgingowe czy fundusze emerytalne. Są to instytucje, które pojedynczą swoją decyzją mogą zmienić cenę akcji (np. przez wykupienie dużej jej ilości).

Jakie funkcje spełnia rynek finansowy?

Rynek finansowy spełnia przede wszystkim 4 podstawowe funkcje:

• Informacyjną – Rynek stanowi źródło informacji dla obu stron transakcji: kupującego i sprzedającego. Temu pierwszemu dostarcza wiadomości o cenie, a drugiemu o popycie.
• Równoważną – sprawia, że poziom i struktura, jakie mają określone elementy, tworzące rynek finansowy równoważą się.
• Alokacji – rynek decyduje o podziale zasobów, promując te rozwiązania, które wiążą się z osiągnięciem przez gospodarkę największego zysku.
• Akceptacji – rynek przyczynia się do ewaluacji oraz kontroli zapotrzebowania i cen towarów, które są na nim obracane.